“Christelijke politiek staat voor mij gelijk aan sociale politiek. Helaas blijken christelijke partijen maar al te vaak geen sociale partijen te zijn. Dat is voor mij reden geweest om, na een jarenlange strijd voor een meer sociale koers, het CDA te verlaten en een eigen lokale partij te beginnen. Een partij die sociaal heet en sociaal doet: Dongeradeel Sociaal.”

Wat we onder ‘sociaal’ verstaan hebben we als volgt verwoord in onze statuten:
We moeten het samen doen, er voor elkaar zijn en recht doen aan een ieder; met respect voor elkaar, de natuur en ons (leef)milieu.

Want sociaal is ook duurzaam. Vandaar ook onze samenwerking met GrienLinks Noordoost-Fryslân. Samen moeten we ervoor zorgen dat ook de generaties na ons nog kunnen leven op deze aarde. Wij hebben de aarde in beheer gekregen en daar moeten we ons ook naar gedragen. Dat begint bij onszelf en kan ook heel goed op lokaal niveau. Zo willen wij bijvoorbeeld kleinschalige initiatieven stimuleren van mensen die samen met hun buren schone energie willen gaan opwekken.

Stim in oar lûd
Sinds ons vertrek, in maart 2013, uit de CDA-fractie vormen Klaas van der Galiën en ik samen de fractie De Vries-Van der Galiën in de gemeenteraad van Dongeradeel. In die korte tijd hebben wij een ander, socialer, geluid laten horen dat regelmatig afweek van alle andere fracties in de raad. Daarom ook onze slogan ‘Stim in oar lûd’ (Stem een ander geluid).

Zo hebben wij ons o.a. uitgesproken tegen miljoenenprojecten, zoals het bevaarbaar maken van de Súd Ie. De gemeente Dongeradeel heeft voor de komende jaren namelijk een begrotingstekort van ruim 2 miljoen en er moet fors bezuinigd worden op voorzieningen voor burgers om projecten als het Súd Ie-project mogelijk te maken. Economisch belang gaat hier voor het belang van de mensen en dat is wat ons betreft volstrekt onacceptabel.

Tijdens de begrotingsraad in november 2013 hebben we een alternatieve begroting ingediend, waarin we laten zien dat bezuinigingen helemaal niet nodig zijn, maar dan moeten we wel stoppen met dure projecten. Onze alternatieve begroting kreeg echter van geen enkele andere fractie steun. Alle andere fracties in de Dongeradeler raad bleven achter een jaarlijks bedrag van 700.000 euro staan voor economische stimuleringsprojecten (waaronder het Súd Ie-project) en stemden vóór een pakket aan bezuinigingen van 2,5 miljoen euro structureel. Waarop bezuinigd gaat worden, schoven de fracties vervolgens voor zich uit. Daar mag de nieuwe raad in het voorjaar van 2014 over beslissen. We weten dus nog niet of we die jaarlijks terugkerende bezuiniging van 2,5 miljoen wel halen.

Desondanks stemden eind november 2013 alle raadsfracties, met uitzondering van de onze, wel in met de eerste fase van het Súd Ie-project. Kosten voor de gemeente Dongeradeel: 2,3 miljoen. En dat is nog maar de eerste fase. De vervolgfasen gaan ons naar verwachting nog minstens evenveel kosten. Tenminste als we weer een bijdrage uit het Waddenfonds krijgen, maar dat is nog volstrekt onduidelijk.

Wat ons betreft blijft het dan ook bij deze eerste fase, zodat we ingrijpende bezuinigingen op bijvoorbeeld het welzijnswerk, het zwembad en de muziekschool kunnen voorkomen. Wij rekenen op uw steun op 19 maart om deze bezuinigingen tegen te kunnen houden. Een stem op Dongeradeel Sociaal is een stem vóór deze voorzieningen. Kortom: Stim in oar lûd op 19 maart! Stim Dongeradeel Sociaal.

 

Voor dit verkiezingsprogramma hebben wij dezelfde indeling gehanteerd als de programma-indeling van de gemeente Dongeradeel, te weten: Dongeradeel werkt, Dongeradeel leeft, Dongeradeel zorgt en Dongeradeel vernieuwt.

 

 

Geen dure projecten
De meerjarenbegroting van de gemeente Dongeradeel laat voor de jaren 2015 t/m 2017 tekorten zien van ruim 2 miljoen. Daarbij wordt ervan uitgegaan dat we blijven investeren in dure projecten als het Súd Ie-project. Dongeradeel Sociaal vindt dit onverantwoord. Als dreigt dat je ‘rood’ komt te staan bij de bank, zul je goed naar je uitgaven moeten kijken en ga je even geen dure dingen meer doen, zodat je nog wel datgene kunt blijven doen wat je gewend was te doen. Zo zien wij dat ook voor de gemeente Dongeradeel. Wij kiezen ervoor om even niet meer te investeren in dure projecten, zodat we voorzieningen voor burgers overeind kunnen houden. Over een aantal jaren, als er weer meer geld is, kunnen we dan opnieuw bekijken hoe we op sociaal economisch gebied onze gemeente kunnen versterken.

Op dit moment is er financieel gezien veel te veel onzekerheid. Zo vraagt het kabinet ons om steeds meer rijkstaken over te nemen en koppelt het daaraan ook nog eens forse bezuinigingen. In 2015 moeten gemeenten bijvoorbeeld de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) en Jeugdzorg overnemen met een budget dat, naar verwachting, maar liefst 15 procent lager ligt. Om al deze taken te kunnen doen, vindt Dongeradeel Sociaal het van groot belang dat we zo snel mogelijk gaan fuseren met de ons omliggende gemeenten Dantumadiel, Kollumerland en Ferwerderadiel. Eén gemeenteraad, één college en één, grotere, ambtelijke organisatie betekent dat we beter en slagvaardiger kunnen opereren en bovendien levert het op termijn ook financiële voordelen op. Maar ook over een herindeling is op dit moment veel onzekerheid. Zo willen Dantumadiel en Ferwerderadiel helemaal nog niet fuseren en willen ze alleen ambtelijk samenwerken.

Voorzieningen in stand houden
Totdat er meer zekerheid is, zo vinden wij, moeten we pas op de plaats maken met dure projecten en moet alles erop gericht zijn om voorzieningen voor burgers overeind te houden. Daarbij moeten we met name kijken naar ouderen, omdat hun aandeel in de bevolkingsomvang van onze gemeente de komende jaren sterk groeit.

Tegelijkertijd neemt de gehele inwonertal van onze gemeente af. Met name op de dorpen wordt die bevolkingskrimp al gevoeld. Willen we daar voorzieningen overeind houden, zal er goed gekeken moeten worden naar de mogelijkheden van clustering van voorzieningen en hoe voorzieningen door de gemeenschap zelf in stand gehouden kunnen worden. Niet zónder de overheid, zoals het huidige kabinet voorstaat, maar samen mét de gemeentelijke overheid en met steun ervan.

Behoud van werkgelegenheid
In economisch barre tijden en met een krimpende bevolking moet er, wat Dongeradeel Sociaal betreft, extra aandacht zijn voor het behoud van werkgelegenheid; met name in het midden- en kleinbedrijf en de detailhandel. Culturele evenementen, zoals de Admiraliteitsdagen, zien wij als een stimulans voor de horeca, verblijfsrecreatie en detailhandel. Niet alleen in Dokkum, maar in de hele regio Noordoost-Fryslân.

Het gratis parkeren (tot 11 uur ‘s ochtends en op de randparkeerplaatsen) lijkt meer winkelend publiek naar de binnenstad van Dokkum te trekken. De proef met gratis parkeren zal daarom goed geëvalueerd moeten worden. Samen met de betrokken ondernemers zal daarna gekeken moeten worden óf en hoe het gratis parkeren gecontinueerd kan worden. Daarbij is het, wat ons betreft, vanzelfsprekend dat ook de ondernemers zelf bijdragen. De mogelijkheid van ‘waardebonparkeren’, waarbij klanten het geld voor hun parkeerkaartje terugkrijgen bij een aankoop in een winkel of horecagelegenheid, moet daarbij ook onderzocht worden. Dat zou kunnen maken dat parkeren voor klanten van de binnenstad helemaal gratis kan worden en daar gaat onze voorkeur naar uit.

Dongeradeel Sociaal ziet de zondag als een dag van rust, bezinning en recreatie. Met respect voor de zondagsbeleving van mensen willen wij winkeliers, van gemeentewege, echter niet langer verbieden om op (enkele) zondagmiddagen open te zijn. Winkeliers kunnen dan zelf kiezen om open te gaan, als ze denken daarmee meer inkomsten te kunnen genereren. Wij vinden die keuzevrijheid belangrijk in deze economisch moeilijke tijden.

Winkels en bedrijven die nog niet of nauwelijks gebruik maken van verkoop en presentatie via internet, moeten begeleid worden om die essentiële stap voor de toekomst te maken. Wij zien daarin een rol weggelegd voor Kabel Noord. Wij zijn dan ook tegen de verkoop van (een deel van) Kabel Noord, zoals de andere fracties in de raad van Dongeradeel momenteel voor 22 duizend euro laten onderzoeken. Met een eigen kabelbedrijf kunnen tarieven voor klanten laag gehouden worden en blijven projecten mogelijk die van maatschappelijk belang zijn, maar commercieel gezien misschien minder interessant zijn.

Ondernemers moeten volop de kans krijgen om een bedrijf te starten. Waar mogelijk moet de gemeente hen daarbij helpen en faciliteren. Dongeradeel Sociaal vraagt speciale aandacht voor de werkgelegenheid onder jongeren om te voorkomen dat zij, vaak noodgedwongen, de gemeente verlaten. Zo moeten ook zij relatief eenvoudig een eigen bedrijf kunnen starten. Daarnaast zou acquisitie vanuit de gemeente erop gericht moeten zijn om, met aantrekkelijke vestigingsvoorwaarden, meer bedrijven met hoger geschoold personeel, bijv. in de ICT en dienstverlening, naar onze gemeente te halen. Het wegtrekken van jongeren met een hoge opleiding kan daarmee worden tegengegaan.

Bestaande bedrijven moeten voldoende mogelijkheden krijgen om binnen de grenzen van onze gemeente uit te kunnen breiden. Uitbreidingen moeten echter wel passen in het landschap en geen inbreuk maken op de openheid van ons mooie Dongeradeler landschap. Wij zijn op voorhand dan ook tegen uitbreiding van bedrijventerreinen. Op de bestaande bedrijventerreinen zijn voldoende kavels en leegstaande panden beschikbaar om in deze groei te kunnen voorzien.

De werkgelegenheid in de haven Lauwersoog, waar de gemeente Dongeradeel aandeelhouder van is, verdient speciale aandacht. Voor veel havenwerknemers en vissers wordt het steeds moeilijker om een goede boterham te verdienen. Ondanks de omvorming naar duurzame visserij worden steeds meer wettelijke beperkingen opgelegd. Bovendien rommelt het op het bestuurlijke vlak. Bestuurlijk dient dan ook zo snel mogelijk orde op zaken worden gesteld. Daarnaast dient uitgangspunt te zijn dat de vissers en ondernemers eerst een goede plek in de haven krijgen, voordat invulling wordt gegeven aan toeristische ontwikkelingen.

Toeristisch aanbod versterken
Het Súd Ie-project zou meer waterrecreanten naar onze gemeente moeten trekken, maar elke onderbouwing van deze veronderstelling ontbreekt. Wij zien meer in een bundeling van krachten en het versterken en uitbreiden van het bestaande aanbod. Zo zou er, samen met alle ondernemers in de toeristische sector, gekeken moeten worden naar een totaalprogramma, waarbij Dokkum met zijn rijke historie als trekker kan dienen voor een veel breder toeristisch en recreatief programma-aanbod in de regio. In dat aanbod zou gekeken moeten worden naar meer mogelijkheden voor dagrecreatie; bijvoorbeeld met een themapark over water en (schone) energie.

De provincie Fryslân heeft besloten zelf de gemeentelijke bijdrage voor het toeristisch project ‘Rondje Lauwersmeer’ te betalen, nadat de gemeenten Dongeradeel en Kollumerland aan hadden gegeven dat zij niet in staat waren om mee te betalen. Boodschap aan de provincie was dat, als de provincie dit belangrijk vindt, de provincie zelf de kosten van dit project moet dragen. Dit zou, wat Dongeradeel Sociaal betreft, ook de boodschap moeten zijn met betrekking tot de vervolgfasen voor het bevaarbaar maken van de Súd Ie en het project
‘Holwerd aan Zee’. De vermogenspositie van de provincie is, met de verkoop van de Nuon-aandelen, immers vele malen rooskleuriger dan die van de gemeente Dongeradeel.

 

 

Genoeg bezuinigd op voorzieningen
Dongeradeel Sociaal is van mening dat er de afgelopen jaren genoeg bezuinigd is op sociaal culturele voorzieningen, zoals de muziekschool, sportaccommodaties, culturele evenementen en verenigingen. Wij vinden deze voorzieningen van groot belang voor de burgers, de gemeenschapszin en sociale samenhang in onze gemeente. Nieuwe, verdergaande bezuinigingen hangen echter in de lucht, nu alle andere fracties in gemeenteraad hebben ingestemd met een pakket aan bezuinigingen van 2,5 miljoen structureel. Het college sprak in juni van ‘indringende keuzes’ die gemaakt moeten worden in het sociale domein. Dongeradeel Sociaal is daar mordicus op tegen en zal zich, met alles wat in haar mogelijkheden ligt, verzetten tegen deze bezuinigingen. Daar kunt u op rekenen! Wij zien voldoende mogelijkheden om te bezuinigen op andere posten, zo hebben wij in onze alternatieve begroting laten zien.

Dongeradeel ‘groenste gemeente’
Wij zouden graag zien dat de gemeente Dongeradeel zich gaat profileren als ‘groenste gemeente van Nederland’. Wij juichen initiatieven voor een zonnepark bij Dokkum en zonnepanelen op gemeentelijke daken dan ook van harte toe. Maar ook kleinschaliger initiatieven van burgers die samen zonnepanelen aan willen schaffen, willen wij graag stimuleren. Wij zijn hierin ook mogelijkheden om de werkgelegenheid bij bouw- en installatiebedrijven een stevige impuls te geven. Daarnaast zouden nieuwe bedrijven in Dongeradeel geïnteresseerd moeten worden om bijvoorbeeld met aardwarmte, waterkracht en ‘blue energy’ (stroomopwekking met zoet en zout water) schone energie op te wekken. Ook windenergie moet daarbij niet vergeten worden, maar grote windturbines zien wij liever op zee en niet in ons open landschap.

De mooie natuur, het alom aanwezige water en het prachtige open landschap zijn belangrijke kenmerken van Dongeradeel. We moeten er alles aan doen om dat te behouden en goed te beheren. Dongeradeel Sociaal zal er dan ook op toezien, nu het besluit is gevallen en de aanleg is begonnen, dat de natuurafspraken in relatie tot de Centrale As gestand worden gedaan. Daarnaast zijn wij tegen een nieuwe ingreep in het Lauwersmeergebied door de inlaat van zout water. Door het afsluiten van de Lauwerszee destijds is een uniek natuurgebied ontstaan dat behouden moet blijven. Bovendien vervult het Lauwersmeer, ook vanuit het oogpunt van waterberging, een belangrijke functie.

Betaalbare (sport)voorzieningen
Dongeradeel Sociaal wil niet alleen de sportvoorzieningen behouden, wij willen ook dat ze betaalbaar blijven voor grote groepen mensen. Sport en bewegen zijn belangrijk voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Bovendien stimuleert sporten in teamverband de gemeenschapszin en sociale samenhang. De gemeentelijke sportaccommodaties moeten dan ook niet te hoge gebruikstarieven hebben, zodat verenigingen de contributies laag kunnen houden en een veelheid aan sporten door jong en oud volop beoefend kan worden. Ook fietsen is goed voor de gezondheid en, niet te vergeten, het milieu. Wij zetten ons dan ook in voor goede en veilige fietsroutes; niet alleen voor woon-werkverkeer, maar ook voor de recreant.

Aandacht voor de dorpen
De gemeente Dongeradeel moet oppassen dat de focus niet te veel op regiostad Dokkum komt te liggen. Ook de dorpen verdienen aandacht. Zo zal er hard gewerkt moeten worden om voorzieningen op de dorpen overeind te houden. Er zullen plannen moeten komen om scholen, winkels en zorginstellingen voor de dorpen te behouden. Het moet aantrekkelijk zijn om in één van de prachtige dorpen van Dongeradeel te gaan wonen of te blijven wonen.

Door de krimp van de bevolking komen steeds vaker gebouwen leeg te staan. Verpaupering en verkrotting liggen dan op de loer. Dongeradeel Sociaal wil dat de gemeente, samen met de woningcorporatie en (lokale) ondernemers, met nieuwe plannen komt om dit tegen te gaan; bijvoorbeeld door het kopen en opknappen van leegstaande huizen. Daarnaast moet de gemeente, met oog voor mogelijk onderliggende sociale problematiek, handhavend optreden tegen zogenaamde ‘rommelerven’ van mensen die hun tuin en oprit slecht onderhouden of als oneigenlijke opslag van allerlei spullen gebruiken.

Het project ‘Duurzame Beschermde Dorpsgezichten’ in Holwerd, Ee, Metslawier en Moddergat heeft inmiddels mooie plannen opgeleverd die uit de gemeenschap zelf zijn gekomen. Dit project zou, wat ons betreft, een voorbeeld moeten zijn voor andere dorpen en wijken in onze gemeente.

 

 

We moeten het samen doen en ervoor elkaar zijn
Dongeradeel Sociaal komt nadrukkelijk op voor mensen die om sociaal-economische redenen uitgesloten zijn van volledige deelname aan de maatschappij. Wij vragen daarom van mensen om solidair met elkaar te zijn, iets over te hebben voor een ander; in sociaal opzicht, maar ook in financiële zin. De sterkste schouders dragen daarbij, wat ons betreft, de zwaarste lasten.

Wij willen te allen tijde oog hebben voor de mensen om ons heen en daarom willen wij klaar staan voor elkaar; ook in economisch slechtere perioden en zeker in tijden van nood. Want alleen samen kunnen wij er iets van maken op deze wereld. De overheid heeft hierin, wat ons betreft, een belangrijke rol. Als politieke partij zetten wij zetten ons dan ook actief in voor een goed en hoogwaardig stelsel van sociale voorzieningen en een op de mens toegesneden menswaardige zorg. Wij streven bovendien naar een goede balans tussen arbeid (betaald of onbetaald) en zorg.

Met elkaar verantwoordelijk
Er wordt de laatste tijd veel gesproken over de ‘participatiesamenleving’, een samenleving waarin iedereen die dat kan verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven en omgeving, zonder hulp van de (landelijke) overheid. Dongeradeel Sociaal vindt dat we met elkaar verantwoordelijk zijn voor onze samenleving en (leef)omgeving en dat de overheid daar, als sociaal vangnet, nog altijd een belangrijke rol in speelt. Wij spreken liever van een zorgzame samenleving; met de nadruk op samen.

Dongeradeel ook ‘sociaalste gemeente’
Wij willen voorkomen dat mensen en huishoudens die leven van een uitkering, in een sociaal isolement raken. Wij vinden het van groot belang dat ook zij deel kunnen nemen aan de samenleving. Extra financiële hulp via de bijzondere bijstand en de Lauwerspas moet daarom mogelijk blijven en ruimhartig worden toegekend. Kinderen in gezinnen met een minimuminkomen mee moeten te allen tijde mee kunnen doen aan sport-, school- en muziekactiviteiten.

Dongeradeel Sociaal heeft er grote moeite mee dat mensen die werkloos zijn, verplicht worden om, als tegenprestatie voor hun uitkering, vrijwilligerswerk te gaan doen. Wij vinden dan ook dat de gemeente Dongeradeel vrijwilligerswerk wel moet stimuleren, maar niet moet opleggen. Het is immers van groot belang dat mensen gemotiveerd zijn om vrijwilligerswerk te doen. Bovendien zijn uitkeringsgerechtigden lang niet altijd in staat om vrijwilligerswerk te doen. Denk aan alleenstaande moeders met jonge kinderen. Zij kunnen van hun uitkering geen kinderopvang betalen. Het is veel belangrijker dat werklozen aan een volwaardige baan worden geholpen die aansluit bij hun wensen en opleiding. Dwang en controles werken wat ons betreft averechts. Zeker de vele en ingrijpende controles, zoals die de laatste tijd door zogenaamde sociale rechercheurs worden uitgevoerd.

De voedselbank en het Sociaal Noodfonds blijken helaas maar al te hard nodig in het bestrijden van de armoede. Deze instanties moeten dan ook financiële ondersteuning vanuit de gemeente krijgen. Gelden die van rijkswege aan de gemeenten worden verstrekt voor armoedebestrijding mogen niet in de algemene reserve verdwijnen, maar moeten voor dat doel worden geoormerkt en gebruikt.

Voorzieningen voor ouderen
Het aandeel ouderen zal de komende jaren sterk toenemen in onze gemeente. Dongeradeel Sociaal vraagt dan ook nadrukkelijk aandacht voor de voorzieningen voor deze doelgroep. Om zo lang mogelijk zelfstandig, in de oude vertrouwde omgeving, te kunnen blijven wonen, moeten winkel- en zorgvoorzieningen op korte afstand beschikbaar zijn. We moeten er dan ook alles aan doen om winkels op de dorpen en goede thuiszorg te behouden. De zogenaamde ‘mienskipssoarch’, waarbij mensen voor elkaar zorgen, kan daarbij ook uitkomst bieden. Woningen dienen bij bouw en door verbouw zoveel mogelijk ‘generatiebestendig’ te worden gemaakt, zodat jong en oud er zolang mogelijk in kunnen blijven wonen.

De komende jaren worden veel zorgtaken (WMO, AWBZ, Jeugdzorg) overgeheveld van Rijk naar gemeente. Daarbij wordt de gemeente ook een forse bezuiniging opgelegd. De zorg komt daarmee onder druk te staan. Met name in de dorpen en op het platteland. Dongeradeel Sociaal vindt dat ook daar een volwaardig en gedifferentieerd zorgaanbod moet blijven bestaan. Kleine zorgaanbieders spelen daarin een belangrijke rol en verdienen wat ons betreft extra ondersteuning.

Dongeradeel Sociaal volgt de ontwikkelingen rond ziekenhuis De Sionsberg met grote zorg. Het is van het grootste belang dat ‘ons ziekenhuis’ voor de regio behouden blijft. Niet alleen als basisziekenhuis, zoals nu de ontwikkeling is, maar met een zo breed mogelijk aanbod aan ziekenhuiszorg. Dus mét een 24-uurs spoedeisende hulp en mét een goede geboortezorg. Zorgverzekeraars bepalen nu in grote mate welke zorg wel en niet wordt aangeboden. Die macht moet, wat ons betreft, drastisch ingeperkt worden. De overheid moet hierin weer zeggenschap krijgen. De Tweede Kamer zou bovendien extra geld moeten uittrekken voor ziekenhuizen, zoals De Sionsberg, in dunbevolkte gebieden met een groot achterland die van levensbelang zijn voor de regio.

Het belang van Het Bolwerk
Voor ouderen, maar ook voor jongeren, zijn welzijnsvoorzieningen ook van groot belang voor ontmoeting en het organiseren van (kleinschalige) hulp en activiteiten. Stichting Welzijn ‘Het Bolwerk’ vervult hierin een belangrijke rol en moet, wat ons betreft, voldoende financiële middelen krijgen om die rol te kunnen blijven vervullen. Ook de functie van het gebouw ‘Het Bolwerk’, met name als ontmoetingscentrum, moet behouden blijven; zeker nu blijkt dat verkoop erg lastig is. Stichting Welzijn ‘Het Bolwerk’ heeft de afgelopen jaren al enkele tonnen bezuinigd en dat is wat ons betreft eerst genoeg. De nieuwe werkwijze ‘De Kanteling’, waarbij de stichting mee invulling geeft aan de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), moet nu eerst volledig worden doorgevoerd. Pas daarna kunnen de (financiële) voor- en nadelen hiervan goed worden ingeschat. Dongeradeel Sociaal vindt dat m.b.t. ‘Het Bolwerk’ niet het geld maar het maatschappelijk belang vanaf nu leidend moet zijn.

Onderwijs
De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van het onderwijs. Door de krimp van de bevolking neemt het aantal kinderen, en daarmee dus het aantal leerlingen, in onze gemeente steeds verder af. Dongeradeel Sociaal vindt het jammer dat het college er de laatste jaren niet in geslaagd is om met een integraal huisvestingsplan voor het onderwijs te komen. Dat plan moet er, wat ons betreft, alsnog zo snel mogelijk komen. In dat plan moeten oplossingen staan voor de krimp en maatregelen om kwalitatief goed onderwijs zo dicht mogelijk bij huis te kunnen blijven bieden. Daarbij moet ook gedacht worden aan het bundelen van voorzieningen, bijv. in een brede school.

Frysk en meartaligens
It Frysk en meartaligens heart by ús gemeente. Alle bern yn Dongeradiel groeie op yn in meartalige sitewaasje en fierút it grutste part hat it Frysk of it Stedsfrysk as memmetaal. Dongeradeel Sociaal soe dan ek graach sjen dat der noch mear trijetalige skoallen (mei lessen yn it Nederlânsk, Frysk en Ingelsk) yn ús gemeente komme soenen. En ek Frysktalige pjutteboartersplakken en berneopfang kinne op ús stipe rekkenje. Ut wittenskiplik ûndersyk hat nammentlik bliken dien dat bern better talen leare as se harren memmetaal earst goed kinne. Boppedat is meartaligens tige goed is foar de fierdere (taal)ûntwikkeling.

 

 

Gemeentelijke herindeling
Dongeradeel Sociaal is groot voorstander van een herindeling in Noordoost-Fryslân. Een fusie tussen de gemeentes Dongeradeel, Dantumadiel, Ferwerderadiel en Kollumerland moet er, wat ons betreft, zo snel mogelijk komen. Met één college en één gemeenteraad kan slagvaardig ingespeeld worden op toekomstige ontwikkelingen. Eén ambtelijke organisatie maakt bovendien dat we groot genoeg zijn om de vele en grote taken aan te kunnen die vanuit het Rijk naar de gemeentes worden overgeheveld. Daarnaast kan op termijn een efficiencyslag worden gemaakt waarmee de kosten van de gemeentelijke organisatie teruggebracht kunnen worden. Wij rekenen erop dat in 2017 de herindeling een feit is. In 2016 zou er al één ambtelijke organisatie moeten zijn.

Burgerparticipatie
Wij vinden de meedoen en meedenken van burgers in onze gemeente erg belangrijk. De verenigingen van dorpsbelangen en de wijkraden in Dokkum vervullen een belangrijke rol bij die burgerparticipatie. Daarnaast organiseren zij evenementen en activiteiten die de gemeenschapszin en sociale samenhang versterken. Dongeradeel Sociaal vindt dat die functie van gemeentewege ondersteund en verder uitgebouwd moet worden.

Klantvriendelijkheid
De gemeente Dongeradeel scoort nog niet altijd even hoog op klantvriendelijkheid. Burgers zouden telefonisch nog vlotter en beter te woord kunnen worden gestaan en ook brieven en e-mails zouden sneller beantwoord moeten worden. Dat is van groot belang voor het vertrouwen van burgers in de overheid en deelname van burgers aan de samenleving en ontwikkeling van de gemeente. Dongeradeel Sociaal vindt dan ook dat de gemeente Dongeradeel stappen moet zetten om de komende jaren in de top 10 van klantvriendelijkste gemeentes van Fryslân te komen.